Isıl Genleşme ve Büzülme Prensibi

  • Metal parçalar sıcaklık değişimi ile genleşir veya büzülür.

  • Kuru buz, -78.5 °C sıcaklığındadır ve bir metal parçayı bu sıcaklığa kadar soğutarak büzülmesini sağlayabilir.

  • Bu prensip şu şekilde kullanılır:

🔩 Sökme İşlemi

  • Mil ile gövde arasında sıkı geçme (press fit) varsa, mil yerinden çıkarılamaz.

  • Bu durumda:

    • Mil kuru buzla soğutulur → büzülür → oturduğu delikten kolayca çıkar.

    • Alternatif olarak, dış parça ısıtılır, iç parça soğutulur, böylece tolerans farkı artar → kolay söküm olur.

🔧 Takma İşlemi

Yeni bir mili oturtmak için:

  • Mil kuru buzla soğutulur → çapı küçülür.

  • Mil, yerine rahatça oturtulur.

  • Ortam sıcaklığına geldiğinde genleşir → sıkı geçme sağlar → sağlam bir montaj oluşur.

📌 Avantajları

  • Isı hasarı olmadan mekanik parçalara müdahale imkânı.

  • Kimyasal kullanılmaz → çevre dostudur.

  • Yüzey zarar görmez, hassas parçalar için uygundur.

  • Özellikle rulmanlar, miller, yataklar, dişliler gibi hassas parçalar için idealdir.

⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Kuru buzla çalışma sırasında koruyucu eldiven ve gözlük kullanılmalı (soğuk yanıkları olabilir).

  • Ortam iyi havalandırılmalı, çünkü karbondioksit gazı yoğunlaşırsa boğucu olabilir.

  • Metalin gevrekleşmesine neden olabilecek aşırı soğutmadan kaçınılmalı.

🏭 Sanayide Kullanım Alanları

  • Makine bakım-onarım atölyeleri

  • Ağır sanayi montaj hatları

  • Demiryolu, otomotiv, havacılık sektörleri

  • Elektrik motorlarının rulman değişimi

Bilgilendirme: Bu sayfadaki içerik, yapay zekâ destekli ChatGPT aracılığıyla hazırlanmıştır.